MARKA YARATMAK mı.. MARKAYI DEVAM ETTİREBİLMEK mi.?

Marka ile ilgili uzmanlar, danışmanlar son yıllarda ülkemizde artış göstermeye başladı.
Marka mimarları hep dikkatimi çekmiştir. İlgiyle yakından takip ettiğim bir konudur.
Yabancı kaynaklı kitaplar paylaşılıyor.
Marka olma sürecinde nelere dikkat edilmesi gerektiği anlatılıyor. Yazılıyor. Çiziliyor. Seminerlerde  de anlatılıyor.

Günümüzde ülkemize baktığımda, sadece lokal markalar dikkat çekiyor. Her sektörde marka var. İyi ya da kötü. Verimli ya da verimsiz. Uzun soluklu ya da kısa sürede düşüşe geçmiş.

Kendimi marka mimari olarak adlandırmıyorum. Öyle bir misyonum şimdilik yok. Bu konuda şahsımı yetiştiriyorum.
Lâkin.. Mütevazi olamayacağım bir detayı da es geçmek istemiyorum. Ben de, Rusya’da bir Türk pırlanta markasını, marka konumuna getirdim. Sıfırdan alarak..
Hem de Rusya gibi zor bir pazarda. Hem de o yıllarda Türk mallarının ve markalarının Rus yerel basın kanallarında kötülendiği bir dönemde. Her zaman inandığım bir şey vardır. Doğru işleri doğru şekilde yaparsanız, başarılı olursunuz.
Marka uzmanlarının şaşıracakları sürede marka sürecine dahil olduk. Gerilla pazarlama taktikleri uyguladık. Ekibi işleyerek kurdum. Detay detay..!! Kısa – Orta vadede başarılı olduk..
Rus basını bizi haber yaptı. Onlar haber yaptı. Para verip de haber yaptırmadık..! Zaten sektörde o yıllarda para verip de marka haberi yapalım zihniyeti ve kurnazlığı henüz yer etmemişti..

O markaya sonra ne oldu?
Şirket içi entrikaların hat safhaya çıkması.. Ağaç veren meyvenin taşlanması neticesinde ben istifa ettikten bir kaç yıl sonra, önce düşüşe geçti. Sonra kanunun gerektirdiği doğrultuda yol izlenmediği için, top yekün kapatıldı…
Sakın aklınıza “sistemi kendi üstüne kurmuşsun da ondan..” gibi bir yargısız infaz düşüncesi gelmesin.

Sistemi, organizasyonun ilerleyecek şekilde kurdum. Fakat sürecin çok başındaydık. Benden sonra gelecek kişiyi, firma içinden bir mağaza müdürünü belirlediler. Aslında bu davranış klasiktir. En iyi satış yapanı mağaza müdürü yaparlar..!
Ama, kendisinin yönetim ve organizasyon donanımı hiç yeterli değildi. Araya da başka kurnazlıkları girince doğal olarak yürümedi..!!
**
Velhasıl.. Yazımın başlığına istinaden..
Evet.. Marka oluşturmak günümüz şartlarında çok da zor değil. Yeterli sermaye ve ideal insan kaynaklarına bakıyor.
Bir şirket, belli bir marka konuma getirilebiliniyor. Buraya kadar gerçekten çok zor değil. Asıl zor olan, o süreci sağlıklı şekilde, saçmalamadan, ben oldum egosuna ve kibirine kapılmadan devam ettirebilmekte..
Altyapı ne kadar çok önem arz ediyorsa da, marka yolunu devam ettirecek insan kaynakları da önem arz ediyor.

Lakin.. Markayı oluşturduktan sonra nelerin yapılması gerektiği.. Planlama.. Alternatif stratejilerin olmaması ya da yeterli ve verimli insan kaynağının olmayışından dolayı, marka kendisini idame edemiyor. Güncelleyemiyor.
–Bu konu aslında uzadıya tartışılır.-
**
Ben şu markayı sıfırdan aldım. Böyle bir konuma getirdim. Tutundurma sürecinde şunları yaptım. İlerleme ve gelişme safhalarında bu sistemleri yaptım. Ve işte size 30 yıllık, sarsılmayacak.. Panik olup da zırt pırt kampanya yapmayacak.. Kaliteli içerikler üretecek.. Vitrin ve mağaza tasarımlarında dikkatleri çekecek (wooow dedirten) bir marka yaptım. İşte buyurun inceleyin diyen birini görmedim. Öyle net biriyle karşılaşmadım. Somut bir başarısı olanı da duymadım.
–Varsa da saygı duyarım. Tebrik ederim.–
**
Günümüzde gerçek olan bir şey var ki, bir dünya markacığımız bile yok. Devlet teşviklerine rağmen yok.. Olacak gibi de gözükmüyor..!
Lüks ve mücevher sektörümüze dikkate alırsam, dinamikleri de böyle bir şeyin olmayacağını gösteriyor.
**
Pırlanta sektöründeki durum farklı değil. İsim yapmış lokal markalar, sermaye (para) güçlerini kullanarak reklam verip kendilerine pazarda yer açmışlar. Lokal marka olmaktan ileriye gidememişler ki, uzun süreli lokal marka olarak kalacakları da meçhul gibi..!
Peki, lokal markaların dikkat çeken farklılıkları var mıdır? (3. kuşak, 7. göbekten gibi masallar hariç..) Bence yok..!!
Çünkü..

• Ürünler aynı..
• Satış ekipleri (genelde) bilgisiz ve amatör.
• Hedefler aynı (günü kurtarmak).
• Kampanyalar aynı.
• İndirimler aynı.
• Mağaza konseptleri aynı.

Sadece reklamlar biraz farklı. O farklılık da sadece ürün görselleri ve cingıllar’da..!!
**
Ayrıca.. Sermayesi olup da lokal marka olamayan becerikli markaları da ayrıca tebrik ediyorum. Başarısızlık adına inanılmaz bir başarıya imza atıyorlar..!!

Aşağıdaki tablodan bazı kriterleri feyz alırsınız diye ümid ediyorum…