TANZANİT (TANZANITE) DEĞERLİ TAŞINI ÖZEL KILAN HİKAYESİ

2001 ve 2005 yılları arasında Meksika’nın Cancun, Playa del Carmen ve Cozumel adalarında yaşamış, ayrıca mücevher sektöründe yer alan markalarda görev almıştım. O senelerde Tanzanite ile ilk tanışmıştım ki, Türkiye’de esamesi okunmuyordu. 2005 yılında Türkiye’ye geri dönüş yapıp, mücevher sektöründe değerli bir markada yeniden çalışmaya başlamıştım. “Meksika’da çılgınlar gibi Tanzanite satıyoruz, bizde neden yok?” diye sorduğumda, nedir o diye soruluyordu. Henüz bilinmiyordu.
Ve o yıllarda; “önümüzdeki 20 sene içinde madenlerini su basacak ve Tanzanit’ler çok değerlenecek..” pazarlama stratejisiyle, özellikle Amerikalılara peynir ekmek gibi satılıyordu.
Bu değerli taşın kısaca tarihçesine ve bazı önemli gelişimlerine değinecek olursam..

Tanzanit’i gerçekten kimin ilk keşfettiğine dair birkaç teori vardır. En popüler olanı Manuel De Souza’nın hikayesidir. Ancak efsaneye göre değerli taş aslında ilk olarak yerli Masai Sığır Çobanları tarafından bir yangından sonra keşfedilmiş. Ateş, kahverengi zozit kristallerini koyu mavi-mor değerli taşlara dönüştürdü.
Masai kabilesi, Tanzanya’nın tanzanitin çıkarıldığı kısmında ikamet ediyor. Bu kabilenin insanları tanzaniti sakinlik ve şefkat üretmekle ilişkilendirir. Değerli taşın ayrıca yeni yaşamın yaratılmasına yardımcı olduğuna inanılıyor. Bu çağrışımların kabilenin mavi renk etrafında sahip olduğu fikirlerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Mavi renk hakkında sahip olduğu inançlar, sahip olduğu koyu mavi renk nedeniyle tanzanit ile de ilişkilidir.

Ayrıca bu değerli taşın, milyonlarca yıl önce Kilimanjaro Dağı ve Tanzanya’nın Büyük Rift Vadisi’ni yaratan aynı tektonik kayma ile yaratıldığı biliniyor. Bu ömür boyu bir kez gerçekleşen bu doğa olayı, tanzaniti dünyanın en çok aranan değerli taşlarından biri yapıyor. Bazı jeologlar, devam eden madencilikle önümüzdeki on yıl içinde doğal tanzanit kalmayacağı teorisiyle “bir nesil değerli taş” olarak adlandırıyor.

Tanzanit nispeten yeni bir değerli taştır. Ve hızla elmas ve yakut gibi değerli taşlar kadar arzu edilir hale gelmiştir. Tanzanitin çarpıcı mavi rengi taşı çok çekici kılıyor. Genellikle ünlüler tarafından kırmızı halıda giyildi ve bu göz alıcı ve sıra dışı değerli taşa halkın ilgisini çekti. Tanzanit mücevher parçaları, taşın nadirliği her geçen gün arttıkça değerli yadigarlar olmaya hazırlanıyor.

Tanzanit gibi bazı kristallerde “trikroizm” vardır. Bu, kristallerin farklı ışıklar altında veya farklı açılardan bakıldığında algılanabilir bir renk farkı sergilediği anlamına gelir. Tanzanit ışığı farklı şekillerde yakaladığında mavi, mor, kırmızı ve hatta sarı görünebilir. Bu sıra dışı özellik, bitmiş ürün inanılmaz derecede göz alıcı olacağından, tanzaniti kuyumcular için daha da çekici hale getiriyor.

Tiffany Co., 1968’de mücevher tasarımında taşları kullanan ilk Amerikan şirketidir. Orijinal tanıtım kampanyası, tanzanitin artık iki yerde bulunabileceğinin reklamını yaptı.. “Tanzanya’da ve Tiffany’de.”
Kısa bir süre sonra Tanzanit, 20. yüzyılın değerli taşı seçildi. Mücevher endüstrisindeki hızlı başarısı, canlı rengi, yüksek berraklığı ve büyük kesilmiş taş potansiyeli ile mümkün oldu.
Genellikle mavi renkli olan Tanzanit, daha açık leylaktan daha derin menekşe veya mavi safir renklerine kadar değişebilir. Renk, mineral yapı içindeki az miktarda vanadyumdan (ısı) kaynaklanır. Isıtıldığında, renk daha da canlı hale gelir. Tanzanit mor, sarı ve kahverengi tonlarında da bulunabilir. Bu tür tonlar, kalıcı olarak egzotik mavimsi-mor bir renge dönüştürmek için rutin olarak ısı ile muamele edilebilir.

Mücevher olarak giyildiğinde, Tanzanit’in kişinin aurik alanında kaldığına ve bilincini daha yüksek bir duruma getirdiğine ve güzelliğini gören diğerlerine olumlu nitelikleri getirdiğine inanılır. İyimserlik ve ilhamla ilerlememiz için bizi güçlendirir. Bize bir yön duygusu verir ve güçlerimizi en yüksek iyilik için tezahür ettirmemize izin verir.
Mosh’un sertlik ölçeğinde sadece 6.5 puan olmasına rağmen, çizilmeye ve aşınmaya karşı direnci nispeten iyidir. Her gün kullanabilmesine rağmen, Tanzanit kırılgan bir taştır. Bu nedenle darbelerden, çok fazla basınçtan ve aşırı sıcaklık değişimlerinden korumaya özen gösterin.
İster inanılmaz rengiyle Tanzanit’e, ister etrafındaki mistik irfana hayran olun, doğanın yaratabileceği renkli hazinelerin güzel bir yansımasıdır.

Ve bazı literatür bilgileri..

• Tanzanit genellikle dahili bir çizgi veya kusur içermez ve yüksek berraklık seviyesine sahiptir. Ancak, bazen içinde doğal bir iç çizgi bulunabilir.
• Madencilik süreci genellikle zorlu ve tehlikelidir. Tanzanit yatakları yer altında bulunur ve madenciler çoğunlukla basit el aletleriyle kazı yaparlar.
• Tanzanit madeni, Tanzanya hükümeti tarafından kontrol edilen bir yönetmelikle düzenlenir ve yasa dışı madencilik faaliyetleri ciddi bir şekilde cezalandırılır.
• Tanzanit, nadir ve sınırlı bir kaynağa sahip olduğu için diğer değerli taşlara göre oldukça değerlidir.
  Tanzanit, bazen safir ve zümrüt gibi değerli taşlarla karşılaştırılır ve değeri renk, berraklık ve kesim kalitesine bağlı olarak belirlenir.
• Tanzanit’in renk değiştirme özelliği vardır. Farklı ışık kaynakları altında mavi ve mor arasında değişen renk tonları sergileyebilir.
• Tanzanit, yumuşak bir taş olduğundan çizilmeye ve kırılmaya karşı hassastır. Kullanırken dikkatli olmak önemlidir. Tanzanit mücevherleri taşınırken çizilmemesi veya darbelere maruz kalmaması için özen gösterilmelidir.
• Tanzanit, yüksek sıcaklık, güçlü kimyasallar ve ani sıcaklık değişikliklerine duyarlıdır. Bu nedenle temizlik için yumuşak bir fırça ve ılık sabunlu su kullanmanız önerilir.
• Tanzanit, uzun süreli güneşe maruz kaldığında veya yüksek sıcaklıkta tutulduğunda renk tonunda değişiklikler olabilir. Bu nedenle, güneş ışığından ve aşırı sıcaklıklardan korunması önemlidir.